تفاوت سند اوقافی و سند ملکی


سند اوقافی
ایـن سـنـد بـه مالک اختیار کامل را نمی دهد و علاوه بر اقساطی که به صـورت سالیانه بــه اداره اوقاف پرداخت میشــــــود بعـد از ۹۹ سال درباره اجـاره مجـدد ملک اوقافی تصمیم گیری خواهد شد، برای هرکاری از جمله نقل و انتقال باید اجازه اوقاف داشته باشید. املاکی کـه ایـن برگه را دارند دارای سند اعیان و اجاره نامه عرصهٔ ملک موقوفه هستند و در واقع خریدار حـق مالکیتی روی عرصه ندارد و تنها مالک اعیان خواهد بود.
در واقع یکی از تفاوتهای این سند با سند ملکی این است
که نه تنها بدون مجـوز امکان خرید و فروش ندارد، بلکه درباره هر گونه تغییری در املاک اوقافی باید چندین مرحله با حضور در اداره اوقاف پیموده شود.


سند ملکی شش دانگ یا تک برگ
اسناد ملکی شش دانگ هستند و به صورت چند جلد یا تک جلد در اختیار مالکان قرار می گیرد. نکته مهم این است که چه مالک یک نفر باشـد چـه چـنـد نـفـر، نام آنها در هر سند که دارای شماره پلاک ثبتـی مجـزا اسـت درج می شود و پلاک مذکور و هویت مالک به سادگی از طریق اداره ثبت اسناد و املاک قابل رهگیری است.

‌ در سند ملکی هر فـرد یک سند شش دانگ یـا بـه انـدازه سهم خود سند دفترچه ای و منگوله دار دارد و نباید منگوله دست خورده باشد. در سند ملکی حـدود اربعـه از چـهـار طـرف شمال، جنوب، شرق و غرب مشخص شده است. نقل و انتقال سند ملکی باید دردفاتر اسناد رسمی انجام شود و غیر از آن اعتبار قانونی ندارد.
خرید و فروش زمین اوقافی
در یک عبارت کلی باید گفت خرید و فروش زمین اوقافی با پیچ و خم‌های زیادی همراه است. برای این که زمین‌های اوقافی را بفروشید یا بخرید تمام کارها باید با هماهنگی اداره اوقاف انجام شود. از طرف دیگر کسی که زمین‌های اوقافی را می‌خرد باید اجاره بهای سالیانه به اداره اوقاف پرداخت کند. این مسائل باعث شده مشتریان کمتر نسبت به خرید این زمین‌ها اقدام کنند. از طرف دیگر، کلاهبرداری‌ها در این معاملات بسیار شدت پیدا کرده بنابراین مشتریان باید حساسیت بیشتری نسبت به این املاک داشته باشند.

انتقال املاک و زمین اوقافی
به طور کلی انتقال املاک و زمین‌های اوقافی از نظر قانونی صحیح نیست اما در صورتیکه تبصره‌ها یا ضوابط مربوط به هر ملک دقیقاً مشخص شود، این امکان وجود دارد که سند ملک اوقافی از یک شخص به شخص دیگری منتقل گردد. همانطور که در قسمت بالا هم به آن اشاره کردیم سند املاک و زمین اوقافی صرفاً از نظر اعیان ملک در اختیار فرد قرار می‌گیرد و هیچ تصرفی در عرصه ملک نخواهد داشت.

انواع زمین های اوقافی
نکته بعدی درباره خرید و فروش یا معاملات زمین اوقافی، شناخت انواع این املاک است. برخی از زمین‌های اوقافی، وقف عام شده‌اند و برخی دیگر وقف خاص. تعریف وقف عام و وقف خاص برای املاک و زمین‌های اوقافی متفاوت است. خرید و فروش، انتقال یا اجاره زمین‌های وقف عام و خاص، هر یک مباحث خصوصی تخصصی دارد که کارشناسان و وکلای حقوقی آن‌ها را معمولاً برای مشتریان توضیح می‌دهند.

قیمت زمین اوقافی
آخرین نکته که در این باره اهمیت دارد مسئله قیمت زمین اوقافی است. زمین‌های اوقافی به طور کلی ارزانتر از زمین‌های معمولی با سند شش دانگ هستند. در سند املاک اوقافی نوشته می‌شود، مالک، اجازه دخل و تصرف در عرصه را ندارد. همین باعث شده که قیمت ملک اوقافی معمولاً ارزانتر باشد. ارزانتر بودن این قیمت‌ها یک مسیر منفی را برای سودجویان ایجاد کرده است. کلاهبرداران، زمین اوقافی را با سند شش دانگ حقیقی به مشتری می‌فروشند غافل از اینکه مشتری بداند این ملک جزء زمین‌های اوقافی بوده است.

امکان دریافت وام روی زمین اوقافی
یکی از مهم‌ترین نکاتی که درباره زمین اوقافی و املاک اوقافی وجود دارد این است که آیا می‌توان روی این املاک وام دریافت کرد یا خیر؟ در صورتیکه زمین یا ملک واجد شرایط وام گرفتن باشد، با رعایت قوانین حقوقی این امکان وجود دارد. دریافت وام روی املاک اوقافی همانند خرید و فروش آن باید با تاییدیه اداره اوقاف و امور خیریه انجام شود.